Đặc tính thứ 6 của một dự án đầu tư

Một xã hội muốn phát triển thì cần đầu tư, cần những dự án đầu tư. Đó hẳn là công thức cho sự phát triển của bất kể nền kinh tế nào, ở bất kỳ quy mô và loại hình kinh doanh nào. Bởi, những tác động tích cực mà một dự án đầu tư mới hay đầu tư phát triển có thể mang lại:

  ▪ Đóng góp thuế cho Ngân sách Nhà nước. Thuế chính là nguồn lực lớn nhất để Nhà nước đầu tư trở lại xã hội nhằm nâng cao cơ sở hạ tầng và chất lượng an sinh xã hội.

  ▪ Phát triển cơ sở vật chất, hạ tầng tạo ra năng lực sản xuất mới cho xã hội.

  ▪ Tạo ra việc làm, giảm bớt gánh nặng xã hội và các vấn đề xã hội tiêu cực.

  ▪ Lợi ích liên ngành: Khi một sự án đầu tư sẽ làm nảy nở các ngành nghề “ăn theo” như nhà ở cho công nhân viên, phương tiện vận chuyển, thực phẩm, các tiện ích tài chính, ngân hàng… và kéo theo sự phát triển của nhiều ngành nghề liên quan.

  ▪ Thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư trong tương lai.

  ▪ Thanh lọc thị trường – những doanh nghiệp đầu tư thành công sẽ chiến thắng, những doanh nghiệp ỉ lại và đầu tư kém hiệu quả sẽ phải rút khỏi thị trường, từ đó làm cho thị trường trở lên lành mạnh hơn.

Ở đây, ta thấy “Tính nhân văn” của một dự án đầu tư. Bởi, hiểu một cách nôm na, một dự án đầu tư tốt sẽ tạo ra một xã hội tốt, doanh nghiệp tốt, thị trường tốt, và những con người tiến bộ. Và đó chính là đặc tính thứ 6 của một dự án đầu tư: Một dự án đầu tư (nên) có những đặc tính sau,

- Tính sinh lợi: Một dự án cần phải tạo ra lợi ích cho (những) người đầu tư vào nó. Nếu một dự án không thể sinh lợi thì sẽ chẳng ai sẵn sàng đầu tư vào nó cả.

- Tính rủi ro: Luôn luôn có rủi ro, bởi đầu tư là việc ta hy sinh những nguồn lực hiện tại để kỳ vọng vào tiêu dùng trong tương lai. Để tiến tới thành quả trong tương lai luôn luôn có những bất chắc, những biến cố không lường trước được xảy ra, và nó tạo ra rủi ro cho người đầu tư.

- Tính dài hạn: Từ quá trình xây dựng dự án, thực hiện và thu hồi thành quả từ dự án thường kéo dài. Tùy vào quy mô dự án và các biến cố bất thường xảy ra làm cho dự án có độ dài khác nhau.

- Tính một chiều: Khi bỏ vốn vào đầu tư thì phải duy trì hoạt động đầu tư cho tới khi có được thành quả. Không thể đầu tư giữa chừng hay bỏ dở đầu tư mà muốn đem về thành quả được.

- Tính lan tỏa: Một dự án có ảnh hưởng lan tỏa tới lợi ích và trách nhiệm của nhiều bên liên quan.

- Tính nhân văn: Khi đầu tư vào một dự án, những chủ thể đầu tư đã góp phần làm cho xã hội tốt đẹp hơn bằng việc nâng cao năng lực sản xuất của xã hội, tạo công ăn việc làm và đầu tư cho tương lai.

Việc bổ sung đặc tính thứ 6 – tính nhân văn còn mang một hàm ý nữa, đó là: Chúng ta giảng dạy về đầu tư, về những dự án đầu tư phát triển để người thu nhận kiến thức hiểu đúng đắn về đầu tư và khuyến khích thế hệ nhân lực được đào tạo này sẽ thực hiện những dự án đầu tư trong tương lai. Nhưng bản thân năm đặc tính nêu trên tỏ ra thiếu tính khích lệ khi nói nhiều tới những yếu tố “rủi ro” có thể xảy đến khi thực hiện đầu tư như: rủi ro, dài hạn, một chiều, chịu sự chi phối của nhiều bên liên quan… điều này vô hình chung đã “dọa” đối tượng tiếp nhận kiến thức rằng đầu tư nhiều phần sẽ dẫn tới thất bại, hay đầu tư cần phải hết sức cân nhắc cẩn thận (thực tế thì không nhất thiết phải vậy). Đặc tính thứ 6 bổ sung một cách mạnh mẽ trong việc khích lệ người thu nhận kiến thức thực hiện các dự án đầu tư phát triển trong thực tế.

Một dự án đầu tư phát triển hơn hết là hướng tới mục đích “nhân văn”, đóng góp vào sự phát triển của xã hội, và coi “phụng sự xã hội là cách làm giàu khôn ngoan nhất”.